Motoryzacja francuska

Nie można wskazać jednego wynalazcy samochodu, bowiem samochód jest złożonym konstrukcyjnie urządzeniem, które powstawało przez wiele lat, udoskonalane przez wielu ludzi. Wiemy o samochodzie dużo, możemy wymienić nazwiska ludzi, którzy pierwsi opracowali najważniejsze elementy lub zespoły samochodu. Różne kraje są ojczyzną tych ludzi. Jeśli zaczniemy wymieniać ich nazwiska, to okaże się, że wśród nich dużo jest Francuzów.
To we Francji można szukać początków samochodu; we Francji przeprowadzano próby z samojezdnymi pojazdami i dokonano wielu wynalazków, które przyczyniły się do rozwoju konstrukcji samochodu.
Zasługi Francuzów nie ograniczają się tylko do udoskonalania konstrukcji samochodu, ale również dotyczą jego upowszechnienia.
Cugnot, Lenoir i inni
W „Narodowym Muzeum Techniki” w Paryżu znajduje się niezgrabny wehikuł zbudowany na drewnianych kołach i dźwigający przed sobą pękaty pojemnik.
Historycy motoryzacji uważają ten pojazd za pierwszy w świecie samochód. Spęłnia on bowiem warunki składające się na definicję samochodu. Nie wiem, czy obecnie muzealny egzemplarz pojazdu może jeszcze poruszać się samodzielnie, ale wówczas, ponad dwieście lat temu, poruszał się sam, bez udziału siły z zewnątrz, za pomocą własnego źródła napędu.
Konstruktorem pojazdu był Nicolas Joseph Cugnot. Syn właściciela ziemskiego z Lotaryngii wykazywał uzdolnienia techniczne. Ukończył szkołę uzyskując dyplom inżyniera wojskowego. Zajmował się m.in. teorią fortyfikacji, był autorem kilku książek na ten temat.
Jako oficer artylerii zajął się zagadnieniem mechanicznego, bez udziału koni, przewozu amunicji oraz ciągnięcia dział. Dla urzeczywistnienia swoich planów przyjeżdża do Paryża. Tutaj łatwiej mu uzyskać u władz środki finansowe na prowadzenie pracy.
Pierwszy pojazd buduje w 1769 r., a rok później następny, udoskonalony. Był to ciągnik artyleryjski o masie własnej około 3 ton. Mocna drewniana rama, trzy koła jezdne, przy czym koło przednie napędzane było dwoma tłokami umieszczonymi w dużych cylindrach. Tłoki uruchamiane były parą dostarczaną z kotła (pękatego pojemnika) umieszczonego przed kołem przednim. Kocioł miał własne palenisko do podgrzewania wody. Pojazd był wolny, poruszał się z prędkością około 5 km/h.
Pojazd Cugnota napędzany był za pomocą pary, natomiast inny wynalazca Jean Joseph Etienne Lenoir pracował nad zastąpieniem silnika parowego silnikiem spalinowym. Lenoir urodził się w belgijskiej miejscowości Mussy la Ville, uczęszczał do szkół w Brukseli, a dalszą naukę kontynuował w Paryżu. We Francji dokonał swoich wynalazków, tam też umarł w wieku 78 lat. Ze względu na to, że całe swoje twórcze życie Lenoir spędził we Francji, uważany jest za wynalazcę francuskiego.
Po ośmiu latach pracy nad silnikiem spalinowym, w 1860 r. Lenoir otrzymuje patent na swój wynalazek. W opisie patentowym Lenoir stwierdza: „… mój wynalazek polega po pierwsze na zastosowaniu pewnej ilości gazu świetlnego i powietrza atmosferycznego, zapalanej elektrycznością, jako siły napędowej. Zastrzegam jako moje wyłączne prawo sposób i rodzaj zasilania cylindra przez gaz świetlny i powietrze i powodowanie jego działania, to znaczy aby w następstwie poruszania się tłoka powstawała pusta przestrzeń, wciągająca gaz i powietrze”.
W 1862 r. Lenoir zbudował trzykołowy pojazd napędzany silnikiem spalinowym własnego pomysłu, pracującym na gaz świetlny. Pomimo tego, że silnik spalinowy Lenoira nie był jeszcze dobrze dopracowany, wiele takich silników znalazło zastosowanie do napędu różnych urządzeń.
Prace Cugnota i Lenoira były kontynuowane przez innych. Parowe pojazdy konstruują we Francji: Dietz w 1834 r. i Bollee w 1872 r. Do ich budowy wprowadzane zostają nowe urządzenia. Tak np. Amedee Bollóe do pojazdu zbudowanego w 1872 r. wprowadził po raz pierwszy wynalazek zwrotnicowego układu kierowniczego stosowanego do dzisiaj w samochodach, a także miękkie resory piórowe w zawieszeniu pojazdu.
Obok pojazdów z silnikami parowymi i spalinowymi w drugiej połowie XIX w. rozwinęły się pojazdy elektryczne. Rozwój tych pojazdów był możliwy po zbudowaniu przez Francuza Gastona Plante akumulatora ołowiowego w 1859 r. przystosowanego następ-nie do użytku w samochodzie.
Do dzisiaj w samochodach stosowana jest tzw. oś De Dion skonstruowana po raz pierwszy w 1894 r. przez Alberta De Diona. Rozwiązanie to odznacza się tym, że tylne koła połączone są sztywną osią i napędzane za pomocą oddzielnych półosi napędowych z przegubami.
Można wymienić wiele innych pionierskich rozwiązań, które wprowadzili do samochodu wynalazcy i konstruktorzy francuscy. Warto może tylko jeszcze wspomnieć o zasługach braci Michelin.
Wynalazcą ogumienia pneumatycznego był angielski kupiec W. Thomson, praktycznie do użytku wprowadził ogumienie (do roweru) w 1888 r. Irlandczyk B. Dunlop, natomiast bracia Andrś i Edouard Michelin ogumienie pneumatyczne po raz pierwszy w 1891 r. zastosowali do samochodu.
Zasługa braci Michelin było osadzenie ogumienia na wymiennej obręczy, którą zdejmowało się razem z ogumieniem. Wynalazek ten upowszechnił pneumatyki w samochodach, gdyż nie trzeba już było zdejmować oponę z obręczy-łatwiejsza stała się wymiana uszkodzonego ogumienia.
Przekonano się wkrótce,- że pojazdy wyposażone w ogumienie pneumatyczne mogą poruszać się szybciej od pojazdów na kołach z masywami – pełnymi gumami.
W 1899 r. wyposażony w ogumienie pneumatyczne Michelina, samochód elektryczny, prowadzony przez Belga Camille Jenatzy przekracza, jako pierwszy samochód na świecie, prędkość 100 km/h. Uzyskuje na odcinku pomiarowym jednego kilometra prędkość 106 km/h.
W 1905 r. Michelin wprowadza jeszcze jedno usprawnienie, wytwarza taśmę kauczukową z nabitymi gwoździami, która przeradza się później w oponę z kolcami.